Wat is een vogel?

Alle dieren zijn op basis van lichaamsbouw ingedeeld in groepen. Dit wordt taxonomie genoemd. Alle vogels hebben gemeenschappelijk dat ze vleugels en veren hebben en zijn ondergebracht is de groep (klasse) van de aves. Een doel van de taxonomie is het vaststellen van evolutionaire verbanden. Zo blijkt dat vogels (klasse aves) en bepaalde dinosauriërs (waaronder Tyrannosaurus rex) een gemeenschappelijke voorouder hebben. Van de nog levende dieren zijn vogels het meest gerelateerd aan de krokodillen (klasse crocodilia).

Wat is een roofvogel?

Roofvogels zijn carnivoren (vleeseters). Ze zijn zeer goed aangepast om andere dieren te vangen, doden en op te eten. Ze kunnen goed vliegen, hebben een scherpe blik, sterke klauwen en een krachtige snavel. Voor een wetenschappelijk correctere omschrijving moeten we kijken naar de taxonomische indeling van vogels.

Er zijn ongeveer 10.000 beschreven nog levende vogelsoorten. Deze zijn onderverdeeld in groepen. De onderverdeling is taxonomisch in orden, families en geslachten. Met roofvogels worden alle vogels in de ordes van de accipitriformes en de falconiformes bedoeld. In de orde van de falconiformes vallen alleen de valken. De taxonomische indeling van de roofvogels die in Nederland voorkomen (of wel eens gezien worden) staat in de onderstaande tabel.

Uit de tabel volgt bijvoorbeeld dat de drie arendsoorten die in Nederland worden waargenomen uit verschillende geslachten komen en dus niet nauw verwacht zijn. De wespendief is niet nauw verwacht aan de buizerd of ruigpootbuizerd. De reden dat ze in vogelgidsen meestal bij elkaar worden behandeld is vanwege de uiterlijke gelijkenis. De valken en de andere roofvogels komen uit andere ordes en staan evolutionair ver uit elkaar. Uit DNA onderzoek blijkt dat valken meer verwant zijn aan papegaai-achtigen en zangvogels dan aan de andere roofvogels.

Waarom is een uit geen roofvogel?

Onder roofvogels verstaan wij vogels uit de ordes accipitriformes en de falconiformes. Uilen vallen in de orde strigiformes en zijn dus geen roofvogels. Het is dus eigenlijk gewoon een afspraak die we gemaakt hebben. Wetenschappelijk is deze afspraak niet te onderbouwen. Evolutionair zijn uilen en arenden sterker verwant dan valken en arenden.