Welke roofvogel heb ik gezien?
Je hebt een roofvogel gezien. Maar welke soort is het? Als je zoveel mogelijk informatie naar ons mailt, proberen wij de vogel op naam te brengen.
De volgende informatie kan belangrijk zijn:
• Wanneer heb je de vogel gezien?
• Wat deed de vogel? (cirkelde rustig rond, vloog snel voorbij, et cetera)
• Welke kenmerken heb je gezien (grootte, kleur, et cetera)
• Heb je een foto gemaakt? Graag meesturen.
De oplossingen worden op de website gepubliceerd. En soms weten ook wij het niet.
Roofvogels beter leren herkennen
Bij het uitvoeren van onderzoek naar roofvogels is het natuurlijk belangrijk dat vogels correct worden geïdentificeerd. Het is ook belangrijk om onderscheid te maken in leeftijd en geslacht. Het op naam brengen van roofvogels in het veld, onder soms slechte waarnemingsomstandigheden (ver weg, slecht licht, korte waarnemingstijd) is moeilijk. Sommige soorten zijn zelfs van dichtbij al lastig van elkaar te onderscheiden (bijvoorbeeld havik/sperwer ; buizerd/wespendief). Om roofvogels beter te leren herkennen is ons boekje 'Herkenning van roofvogels in het veld' (link nog maken) een zeer geschikt startpunt. Bij literatuur (link nog maken) staan meer goed boeken. Daarna is het een kwestie van veel oefenen (in het veld, foto's op het internet). Het beste en leukste is om met iemand mee te gaan die meer ervaring heeft.
Waarnemingen verzamelen (waarneming.nl)
Bij het uitvoeren van onderzoek verzamel je vanzelfsprekend alle relevante waarnemingen in een logboek. Tegenwoordig worden veel waarnemingen ook ingevoerd op websites zoals 'waarnemingen.nl' (link nog maken). Je kunt op je smartphone een handige app installeren (bijvoorbeeld iops, link nog maken), waarmee je in het veld direct waarnemingen kunt opslaan en deze direct of thuis (met wifi) kunt uploaden naar waarnemingen.nl. Op deze manier wordt direct de juiste locatie weergegeven. Noteer bij je waarnemingen alle relevante informatie (soort, geslacht, leeftijd, gedrag).
Wat als je twijfelt aan een waarneming
Het herkennen van roofvogels in het veld is moeilijk. Ook ervaren onderzoekers/waarnemers twijfelen regelmatig. Het is zeer belangrijk en een teken van professionaliteit dat je dat aangeeft. Bijvoorbeeld bij 'waarnemingen.nl' kun je aangeven dat het niet zeker weet. Het heeft vaak wel zin om een dergelijke waarneming in te voeren, zeker als je dat snel doet. Als je bijvoorbeeld bij Scheveningen een 'vreemde roofvogel' langs de kust naar het Noorden ziet vliegen en je maakt dit via waarnemingen.nl bekend, dan is er een redelijke kans dat de vogel in Katwijk en/of IJmuiden wordt 'opgepikt' door vogelaars bewapend met kennis (en fotocamera's).
Ring afgelezen?
Ringen die je hebt afgelezen kun je doorgeven via Vogeltrekstation. Dit geldt ook voor kleurringen voor een aantal vogelsoorten. Meldingen van kleurringen en van roofvogels (en raaf) kun je (nog niet) doorgeven bij het Vogeltrekstation. In dit pdf bestand staat een overzicht van kleurringprojecten en contactpersonen waaraan je een melding kunt doorgeven. De onderstaande foto is van de eerste kleurring bij een buizerd. Voor meer informatie hierover verwijzen we je graag naar de website van Werkgroep Roofvogels en Uilen / Vogelbeschermingswacht Zaanstreek.
Dode roofvogel gevonden?
Dode of zieke roofvogels kunt u eenvoudig melden bij het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC). Het DWHC neemt met u contact op als ze de vogel willen (laten) ophalen voor onderzoek. Verse roofvogels kunt u het beste melden bij DWHC. Daarnaast kunt u alle dode roofvogels melden bij SOVON of invoeren bij waarneming.nl.
ksks
Wat is een vogel?
Alle dieren zijn op basis van lichaamsbouw ingedeeld in groepen. Dit wordt taxonomie genoemd. Alle vogels hebben gemeenschappelijk dat ze vleugels en veren hebben en zijn ondergebracht is de groep (klasse) van de aves. Een doel van de taxonomie is het vaststellen van evolutionaire verbanden. Zo blijkt dat vogels (klasse aves) en bepaalde dinosauriërs (waaronder Tyrannosaurus rex) een gemeenschappelijke voorouder hebben. Van de nog levende dieren zijn vogels het meest gerelateerd aan de krokodillen (klasse crocodilia).
Wat is een roofvogel?
Roofvogels zijn carnivoren (vleeseters). Ze zijn zeer goed aangepast om andere dieren te vangen, doden en op te eten. Ze kunnen goed vliegen, hebben een scherpe blik, sterke klauwen en een krachtige snavel. Voor een wetenschappelijk correctere omschrijving moeten we kijken naar de taxonomische indeling van vogels.
Er zijn ongeveer 10.000 beschreven nog levende vogelsoorten. Deze zijn onderverdeeld in groepen. De onderverdeling is taxonomisch in orden, families en geslachten. Met roofvogels worden alle vogels in de ordes van de accipitriformes en de falconiformes bedoeld. In de orde van de falconiformes vallen alleen de valken. De taxonomische indeling van de roofvogels die in Nederland voorkomen (of wel eens gezien worden) staat in de onderstaande tabel.
Nederlandse naam | Orde | Familie | Geslacht | Soort |
Grijze wouw | accipitriformes | accipitridae | elanus | caeruleus |
Zwarte wouw | accipitriformes | accipitridae | milvus | migrans |
Rode wouw | accipitriformes | accipitridae | milvus | milvus |
Zeearend | accipitriformes | accipitridae | haliaeetus | albicilla |
Slangenarend | accipitriformes | accipitridae | cirvaetus | gallicus |
Visarend | accipitriformes | accipitridae | pandion | haliaetus |
Vale gier | accipitriformes | accipitridae | aegypiinae / gyps | fulvus |
Monniksgier | accipitriformes | accipitridae | aegypius | monachus |
Lammergier | accipitriformes | accipitridae | gypaetus | barbatus |
Bruine kiekendief | accipitriformes | accipitridae | circus | aeruginosus |
Blauwe kiekendief | accipitriformes | accipitridae | circus | cyaneus |
Grauwe kiekendief | accipitriformes | accipitridae | circus | pygargus |
Steppekiekendief | accipitriformes | accipitridae | circus | macrourus |
Havik | accipitriformes | accipitridae | accipiter | gentilis |
Sperwer | accipitriformes | accipitridae | accipiter | nisus |
Wespendief | accipitriformes | accipitridae | pernis | apivorus |
Buizerd | accipitriformes | accipitridae | buteo | buteo |
Ruigpootbuizerd | accipitriformes | accipitridae | buteo | lagopus |
Slechtvalk | falconiformes | falconidae | falco | peregrinus |
Boomvalk | falconiformes | falconidae | falco | subbuteo |
Roodpootvalk | falconiformes | falconidae | falco | vespertinus |
Smelleken | falconiformes | falconidae | falco | columbarius |
Torenvalk | falconiformes | falconidae | falco | tinnunculus |
Uit de tabel volgt bijvoorbeeld dat de drie arendsoorten die in Nederland worden waargenomen uit verschillende geslachten komen en dus niet nauw verwacht zijn. De wespendief is niet nauw verwacht aan de buizerd of ruigpootbuizerd. De reden dat ze in vogelgidsen meestal bij elkaar worden behandeld is vanwege de uiterlijke gelijkenis. De valken en de andere roofvogels komen uit andere ordes en staan evolutionair ver uit elkaar. Uit DNA onderzoek blijkt dat valken meer verwant zijn aan papegaai-achtigen en zangvogels dan aan de andere roofvogels.
Waarom is een uit geen roofvogel?
Onder roofvogels verstaan wij vogels uit de ordes accipitriformes en de falconiformes. Uilen vallen in de orde strigiformes en zijn dus geen roofvogels. Het is dus eigenlijk gewoon een afspraak die we gemaakt hebben. Wetenschappelijk is deze afspraak niet te onderbouwen. Evolutionair zijn uilen en arenden sterker verwant dan valken en arenden.
kksks